Bierhistorie
Ik heb eens gelezen en gehoord dat bier al duizenden jaren wordt gebrouwen en genuttigd. Bier is zelfs zo oud dat je een paar duizend jaar terug kunt gaan in de tijd. Dus wat zal er veel gecommuniceerd zijn, met gebrul, gebral en gebaren, over een drank die de geest uit de fles dan wel kruik joeg. Misschien zijn het gissingen, maar dat bier al sinds het prille begin van de landbouw bestaat, dat lijdt geen twijfel. Wat mogen we de boeren toch eren en dankbaar zijn. Het zijn toch wel die landbouwers die, al dan niet geholpen of tegengewerkt door de (weer)goden en elementen, arbeid hebben geleverd en gewas hebben voortgebracht.
Oké, het idee om vee te hoeden en gewassen te kweken op gronden waar men langere tijd vertoefde, lijkt afkomstig uit het Midden-Oosten en Noordoost Afrika. Kwam er eens een karavaan beladen met specerijen en snuisterijen langs, dan kan het goed zijn, dat dit de eerste marktkooplui waren die hun nering aan de man/vrouw brachten. Er ontstond (ruil)handel. De eerste prille stappen waren gezet richting globalisering en wereldwijde haat en nijd vanwege afgunst en vooral ook religie. Waarbij alcohol nogal eens in de ban werd gedaan. En dat, terwijl er ooit (en nog wel gratis ook) door een bekende wel- en wonderdoener, water werd veranderd in wijn. Dat waren nog eens tijden.
Maaltijdsoep
Bier- en broodgist hebben veel met elkaar gemeen. Bier werd in den beginne gewrocht uit vermalen en gegist brood. Het was toen eigenlijk meer een ‘maaltijdsoep’. Albert Heijn zou er raad mee hebben geweten. Het was een brijachtig geheel, dat door de gisting alcohol bevatte. De Nederlandse familienaam ‘Bierenbroodspot’ komt hier waarschijnlijk ook vandaan. Bier- en broodspot was een 17e-eeuwse maaltijd van warm gistend vocht met daarin stukjes roggebrood. Culinair hoogstaand of niet, het bierspoor heeft uiteindelijk heel Europa doordrenkt, al is wijn in Zuid-Europese landen nog steeds godendrank numero 1. In Noord-Europa is dat duidelijk het gerstenat. Alweer zo’n begrip. Gerst is de beste graansoort gebleken om redelijk gemakkelijk productie te draaien met het blond schuimende vocht.
Bier, bier en knoflook!
De graanteelt breidde zich uit en de bierproductie ging daarmee hand in hand. Maar de oudste sporen van bier in Noord-Europa leiden naar Scandinavië. Denemarken om precies te zijn. Dat was keigaaf, want het werd gevonden in Egtved. In het graf van het gelijknamige meisje. In haar grafheuvel werd een beker gevonden waarin biersporen zijn aangetroffen. Het is toch razendknap dat met bijvoorbeeld de technologie van koolstofdatering zoiets kan worden achterhaald. En dat dan ook nog eens kon worden bepaald dat het witbier betrof. Hoe bijzonder! Dit was de voornaamste drank bij de Noord-Europeanen. De Vikingen bralden en brulden al Alu, alu, laukr, wat zoveel betekent als bier, bier en knoflook. Ik denk, dat wanneer je die kreten nu zou uitslaan in de kroeg, dat je je voortanden uit je ontlasting kunt vissen. Ook lijkt mij een gelukkige match uit bier en knoflook zeer bedenkelijk. Maar verdomd, een korte zoektocht op het net bracht me bij de ‘Garlic Queen’ of Knoflook Bier, gebrouwen door Speciaalbierbrouwerij Oijen in het gelijknamige dorp bij Oss. Wie weet krijg ik dit bier nog eens onder de neus om te ruike en proeve.